STUDIEREIS ZONDAG 8 februari 2015
DEN HAAG
GEMEENTEMUSEUM: ROTHKO
MAURITSHUIS
GEMEENTEMUSEUM
Rothko (1903 – 1970)
Van blozend roze en jubelend geel, tot knallend blauw en
somber zwart. Wanneer je voor de immense doeken van Mark Rothko (1903-1970)
staat, voel je hoe je zijn wereld ingezogen wordt. De kleurvelden, opgebouwd
uit zinderende verflagen, zijn van een ongekende intensiteit en verbeelden
universele gevoelens als angst, extase, tragiek en euforie.
Rothko was een intense kunstenaar die alles gaf en zoals
vaker met grote kunstenaars, een moeilijk leven kende; gevoed door de
ontgoocheling die de wereldoorlogen teweeg hadden gebracht en geteisterd door
depressie. Een getormenteerde ziel die tot grootse kunst in staat was, en
mensen tot op de dag van vandaag hiermee troost en verwondert. De
tentoonstellingen van de Amerikaanse kunstenaar trekken een groot publiek en op
veilingen levert zijn werk recordbedragen op. Het Gemeentemuseum Den Haag toont
met trots een nieuwe tentoonstelling van de kunstenaar, meer dan veertig jaar
na de laatste presentatie van Rothko in Nederland. Een unieke mogelijkheid om
te genieten van Rothko’s werk, de tentoonstelling is enkel in Den Haag te zien
en zal niet doorreizen.
Rothko’s schildersstijl vanaf de jaren vijftig, ook wel
classic style genoemd, maakte hem wereldberoemd. De interactie met de bezoeker
was voor Rothko van groot belang. Een overweldigende emotionele ervaring, voor
zowel de kunstenaar als het publiek was voor hem de sublieme vorm van
inspiratie, een aan het religieuze grenzend gevoel. ‘Mensen staan voor mijn
schilderijen te huilen, omdat ze dezelfde spirituele ervaring hebben als ik
had, toen ik het schilderde’. Rothko was niet de eerste abstracte kunstenaar
voor wie het spirituele aspect belangrijk was, ook kunstenaars als Mondriaan en
Kandinsky zagen hun werk als een geestelijke oefening. Wel was hij de eerste
die de emotie centraal zette, binnen de tot nog toe tamelijk afstandelijke
abstracte kunst.
 |
Rothko, zonder titel, 1953 |
In de tentoonstelling komt de classic style uitgebreid aan
bod, maar er wordt ook aandacht besteed aan het vroege werk, dat minder vaak
wordt getoond. Recent onderzoek naar Rothko’s overgangsperiode toont aan dat
hij vanuit een soort fauvistisch realisme een zeer eigen vorm van surrealisme
ontwikkelde om daarna voor volledige abstractie te kiezen. Het Gemeentemuseum
Den Haag is de uitgelezen plek om de ontwikkeling van zijn werk te tonen. Het
museum herbergt immers de grootste collectie Mondriaan ter wereld en deze
kunstenaar heeft als geen ander een heel duidelijke weg naar abstractie
afgelegd. Alhoewel Rothko het in eerste instantie niet leuk vond dat zijn werken
door een kunstcriticus ‘blurry Mondrians’ werden genoemd, was Mondriaan wel een
van zijn inspiratiebronnen. Hij noemde hem zelfs ‘de meest sensuele schilder
die hij kende’, daarmee doelend op het kleurgebruik van de Nederlandse
kunstenaar. In de tentoonstelling zullen de overeenkomsten én verschillen in de
ontwikkeling van de twee belangrijkste eerste en tweede generatie pioniers van
de abstracte kunst voren komen. Ook blijven de verschillen, voornamelijk in het
formaat en compositie, tussen Europese en Amerikaanse abstracte kunst zeker
niet onderbelicht.
Mark Rothko, geboren als Marcus Rothkowitz, was van
Joods-Russische afkomst en groeide vanaf zijn tiende op in Amerika. Niets in
zijn afkomst of familie lijkt hem te hebben voorbestemd om kunstenaar te
worden. Hij kwam dan ook pas relatief laat en min of meer toevallig tot de
ontdekking dat schilderen iets voor hem zou kunnen zijn. Hij volgde enkele
opleidingen, maar is zichzelf altijd voornamelijk als autodidact blijven zien.
De laatste jaren van zijn leven stonden in het teken van een verslechterde
fysieke en geestelijke gezondheid. Het kleurgebruik van de kunstenaar werd in
die laatste periode somberder en donkerder. In 1970 maakte hij een einde aan
zijn leven.
MAURITSHUIS
Vaste collectie in
het vernieuwde museum
 |
Johannes Vermeer, Gezicht op
Delft, c. 1660-1661, Mauritshuis, Den Haag
|
Het museum aan de Hofvijver is de afgelopen twee jaar
volledig gerenoveerd en uitgebreid. Door de verbouwing is de hoofdingang van
het museum weer naar het voorplein verplaatst. Een ondergrondse foyer verbindt
het oude gebouw met een nieuw pand aan de overzijde van de straat. In dit
nieuwe gedeelte bevinden zich de tentoonstellingsruimte, het museumcafé, de
museumwinkel, een educatieve werkplaats en een bibliotheek.Door de renovatie ligt het uiterlijk van het oude gebouw
dichter bij het oorspronkelijke ontwerp van de zeventiende-eeuwse architect
Jacob van Campen. Het vernieuwde museum is een ontwerp van Hans van
Heeswijk.
De
collectie van het Mauritshuis bestaat uit werken van Nederlandse en Vlaamse
schilders uit de Gouden Eeuw. Topstukken zijn onder meer Meisje met de parel en
Gezicht op Delft van Vermeer, De Anatomische les van Rembrandt en Het puttertje
van Fabritius.
 |
Johannes Vermeer, Meisje met de
parel, c. 1665, Mauritshuis, Den Haag |
 |
Het Puttertje. Fabritius |
Verder is er onder andere werk van Holbein, Rubens, Hals,
Saenredam, Steen, Breughel, Teniers, Van Dyck, Cranach, Van der Weyden, G David
en Memling.
De kern van de verzameling bestaat uit schilderijen die ooit
eigendom waren van stadhouder Willem Prins van Oranje-Nassau. Koning Willem I
droeg de collectie over aan de Nederlandse Staat. Voordat het Mauritshuis in
1822 een openbaar museum werd, diende het o.a. als woonhuis van graaf Johan
Maurits van Nassau Siegen, gouverneur van de Hollandse kolonie in Brazilië.
PRAKTISCH
Datum: zondag 8
februari 2015
Vertrek: 08h15, hoek Pulhoflaan – Grote Steenweg Berchem
(halte tram 7 en 15)
Terug: rond 19h00
Inschrijven: van 15 december 2014 tot 24 januari 2015, uitsluitend via de Konsepttelefoon:
0473 93 86 71.
Spreek een boodschap in en vermeld je naam en telefoonnummer
of stuur een sms met dezelfde informatie. Konsept zal je dan zo snel mogelijk
contacteren.
Pas nadat Konsept je contacteerde, kan je het verschuldigde
bedrag storten op de Konseptrekening IBAN
BE56 3200 6929 8688 - BIC
BBRUBEBB en is je inschrijving
definitief.
Leden Konsept: 43 €; niet-leden: 51 €
Graag duidelijk vermelden voor wie je inschrijft.
LEZING
Als voorbereiding op deze studiereis geeft Etienne Van Dijck, leraar kunstbeschouwing ABK, een voordracht, dinsdag 3 februari 2015 om 20 uur, in de bovenzaal van de ABK Mortsel.
LIDMAATSCHAP
KONSEPT 2015
Wie van kunst en
de academie houdt, wordt natuurlijk (opnieuw) lid van Konsept, de vriendenkring
van ABK Mortsel!
Lidgelden: individueel lid:5€
gezinslid: 5€
erelid*: 30€
*Ereleden ontvangen een premieplaat, jaarlijks
ontworpen, in een beperkte oplage, door één van de leerkrachten van de ABK
Mortsel
Het lidmaatschap van Konsept :
- loopt van 1 januari t/m 31 december
- geeft reductie op alle Konseptreizen
- biedt een boeiende vriendenkring
Sponsors:
Konsept biedt sponsors (vanaf 125 €), een erelidmaatschap + logo op de Konseptblog!!!