STUDIEREIS KONSEPT AMSTERDAM & DEN HAAG (ZATERDAG 9 NOVEMBER 2013) + INLEIDENDE OPEN LES KUNSTEXPLORATIE (DINSDAG 22 OKTOBER 2013)

GAUGUIN,  BONNARD,  DENIS: EEN RUSSISCHE LIEFDE VOOR FRANSE KUNST

VAN REMBRANDT TOT DAMIEN HIRST: DE ANATOMISCHE LES

GAUGUIN, BONNARD, DENIS

EEN RUSSISCHE LIEFDE VOOR FRANSE KUNST

AMSTERDAM  HERMITAGE

 

Edouard Vuillard, Kinderen. 1909

Vanaf 14 september 2013 besteedt de Hermitage Amsterdam aandacht aan drie grote namen uit de Franse schilderkunst eind negentiende en begin twintigste eeuw: Gauguin, Bonnard en Denis. Na de doorbraak van het impressionisme zochten zij naar nieuw artistieke wegen.

De ongrijpbare Paul Gauguin (1848-1943) was de inspiratiebron voor de introverte Pierre Bonnard (1867-1947) en de theoreticus Maurice Denis (1870-1943). De laatste twee verenigden zich kortstondig met een aantal andere kunstenaars (zoals Vallotton en Vuillard) onder de naam les Nabis, wat in het Hebreeuws ‘profeten’ betekent. Het was een kleine maar zeer interessante groep jonge kunstenaars.
In tegenstelling tot de impressionisten, die vooral momentopnames van het licht in de natuur probeerden te vatten, legden de Nabis de nadruk op kleur, gevoel, symbool en verbeelding. Hun werk was al snel geliefd in Paris, maar ook in Moskou.

De rijke Russische verzamelaar Ivan Morozov was al spoedig gecharmeerd van de jeugdige talenten, kocht werk aan en gaf later ook grote opdrachten. Zo vroeg hij in 1908 Maurice Denis om de muzieksalon van zijn huis te decoreren. De tentoonstelling biedt een unieke reconstructie van deze exclusieve kamer met zeven schilderingen en zes decoratieve panelen: De geschiedenis van Amor en Psyche. Pierre Bonnard schilderde in opdracht van Morozov de monumentale triptiek Méditerrannée. Ook dit drieluik is te zien in een illusionaire setting: door het werk achter zuilen op te stellen wordt de illusie versterkt van een uitzicht op de Middellandse Zee.

Het werk van de Nabis wordt in de context geplaatst van Franse schilderijen en tekeningen uit de tijd vlak vóór, tijdens en direct na Nabis. Met enkele beeldhouwwerken van Auguste Rodin, Aristide Maillol en Paul Albert Bartholomé geeft de tentoonstelling een beeld van de veelzijdigheid van het bloeiende artistieke klimaat in Parijs in de jaren 1890.

In 1889 werd de term Nabis voor het eerst gebruikt door de jonge kunstenaarsgroep die zocht naar een nieuwe manier van schilderen. Ze waren studiegenoten aan de Académie Julian in Parijs. De experimentele durfal Gauguin werd voor hen het inspirerende voorbeeld; hij zette hen op het pad naar een andere manier van kijken en schilderen. De getoonde werken zijn gemaakt in de periode van 1890 tot het begin van de Eerste Wereldoorlog.

Felix Valloton, Vrouw met zwarte hoed

Met hun ‘platte’ schilderijen – het traditionele lineaire perspectief ontbreekt in die beginperiode – luidden de Nabiskunstenaars samen met andere vernieuwers als Van Gogh en Gauguin de moderne kunst in. Met hun schilderijen in ongemengde kleuren, hun expressieve gebruik van vorm en een sterk coloriet, baanden zij het pad voor de vrije en abstracte kunst. De onderwerpen varieerden van stadsgezichten, landschappen, religieus werk tot portretten en interieurs. De schilders maakten ook gebruik van de fotografie om composities uit te proberen; ze ontwikkelden een fotografische manier van kijken. Zij omarmden de decoratieve schilderkunst van de art nouveau en maakten reusachtige decoratieve panelen voor de gebouwen van hun opdrachtgevers. Daarmee zochten ze de grenzen op tussen hoge en lage, tussen beeldende en toegepaste kunst.

VAN REMBRANDT TOT DAMIEN HIRST: DE ANATOMISCHE LES

DEN HAAG GEMEENTEMUSEUM

De menselijke anatomie is een onuitputtelijke bron voor de wetenschap, maar ook voor de kunst. Al eeuwenlang is het menselijk lichaam en de ontleding ervan een gewild onderwerp onder kunstenaars. Gedreven vanuit de fascinatie voor het menselijk lichaam en de honger naar kennis wist men dat alleen door werkelijk binnenin het lichaam te kijken, de anatomie te doorgronden was. Het Gemeentemuseum Den Haag organiseert een unieke tentoonstelling over De anatomische les waarbij zeventiende eeuwse meesters worden getoond samen met internationale moderne en hedendaagse topkunstenaars. Voor het eerst worden alle tien anatomische lessen die in de zeventiende eeuw in Nederland zijn vervaardigd bij elkaar gebracht, waarvan zeven in bruikleen zijn uit de collectie van het Amsterdam Museum. Deze tentoonstelling is alleen nu mogelijk omdat het schilderij De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp van Rembrandt uit de collectie van het Mauritshuis zich in het Gemeentemuseum bevindt. In het najaar van 2013 kan de bezoeker als het ware onder de menselijke huid kruipen in kunstwerken van Rembrandt tot Damien Hirst

Rembrandt, De anatomische les van Dr. Jan Beeijma

De ontleedkunde van het Chirurgijngilde uit de zeventiende eeuw staat symbool voor het innovatieve karakter van Nederland in de Gouden Eeuw. Ook burgers konden tegen betaling meekijken naar de menselijke ontledingen in het Theater Anatomicum. Wetenschap, kunst en koopmansgeest gingen samen en zorgden voor een ongekende periode van bloei. Maar misschien wel het allerbelangrijkste: de schilderijen markeren het begin van de empirische wetenschap.
Voor het eerst komen mensen in Europa los van het allesomvattende idee van God. De Bijbel is niet langer de verklaring voor alles. De mens ging op zoek naar de tastbare werkelijkheid en zo werd het lichaam binnenste buiten gekeerd.

In de tentoonstelling zijn ook objecten te zien uit de geschiedenis van de medische wetenschap. Naast chirurgische instrumenten zal ook het wereldberoemde preparaat ‘Kind met de Turkse muts’ van het Universitair Medisch Centrum Utrecht worden getoond. Dit is een belangrijk preparaat, vermoedelijk gemaakt door Frederik Ruysch omstreeks 1700. De collectie preparaten van Ruysch werd aangekocht door Peter de Grote, de Tsaar van Rusland. Om die reden is deze collectie, die is ondergebracht in de Hermitage in St. Petersburg, moeilijk toegankelijk.

Damien Hirst, Sometimes I Avoid People

De imperfectie of het falen van het menselijk lichaam, de verhouding tussen lichaam en geest, de macht van de medische wereld en de magie van de doorsnijding zijn onderwerpen die in de moderne en hedendaagse component van de tentoonstelling aan de orde komen. De line-up is indrukwekkend, met namen als Atelier van Lieshout, Francis Bacon, Berlinde De Bruyckere, Matthew Day Jackson, Lucio Fontana, Mona Hatoum, Paul Thek, Marc Quinn en de eerder genoemde Damien Hirst. Met name de wrijving tussen het goddelijke en het aardse wordt zichtbaar. Zo is er van Hirst de installatie Sometimes I Avoid People te zien, bestaande uit twee glazen vitrines en gascilinders. Het is een manier om het moderne sterven zichtbaar te maken: een verborgen activiteit, die plaatsvindt achter de gesloten deuren van ziekenhuiskamers en waarvan de gevolgen snel en efficiënt worden weggewerkt.

De Nederlandse en internationaal vermaarde beeldhouwer Folkert de Jong vervaardigt speciaal voor deze tentoonstelling een omvangrijke installatie die gebaseerd is op het idee van het Theater Anatomicum. In de installatie The Primacy of Matter over Thought wordt de bezoeker in het hart van de tentoonstelling in het centrum van een ruimte geplaatst waar hij zich bewust wordt van de kwetsbaarheid van zijn eigen bestaan. Folkert de Jong neemt het theater als uitgangspunt om vragen te stellen over de machtsverhouding tussen kunstwerk, kunstenaar en kijker. Oftewel de daad, de dader en de getuigen.



PRAKTISCH 

Datum: zaterdag 9 november 2013

Vertrek: 08h00, hoek Pulhoflaan – Grote Steenweg Berchem (halte tram 7 en 15)

Terug:  rond 18h30

Inschrijven van donderdag 10 tot vrijdag 25 oktober 2013 via de Konsepttelefoon: 0473 93 86 71.

Spreek een boodschap in en vermeld je naam en telefoonnummer of stuur een sms met dezelfde informatie.

Enkel nadat Konsept je contacteerde, kan je het verschuldigde bedrag storten op de Konseptrekening IBAN  BE56 3200 6929 8688  -  BIC  BBRUBEBB  en is je inschrijving definitief.

Leden Konsept 40 €; niet-leden 47 €

Graag duidelijk vermelden voor wie je inschrijft.

OPEN LES KUNSTEXPLORATIE

DINSDAG 22 OKTOBER 2013

van 20.30 uur tot 22.10 uur

in het lokaal kunstexploratie

Als inleiding op deze kunstreis nodigen wij u uit op een  open les kunstexploratie met als titel: "Het belang van de anatomieleer in de kunstgeschiedenis".
Lesgever is Etienne Van Deyck, leraar kunstgeschiedenis ABK Mortsel.
Deelname is gratis

“ Wie na deze inleidende open les zin heeft gekregen in meer Kunstexploratie, heeft dinsdag en woensdag 22 en 23 oktober nog een last minute kans om zich voor deze richting aan de Academie voor Beeldende Kunst Mortsel in te schrijven!”