STUDIEREIS ZONDAG 21 OKTOBER 2018 ROTTERDAM: PURE RUBENS (Olieverfschetsen van Rubens) SCHEVENINGEN: ZADKINE AAN ZEE

STUDIEREIS ZONDAG 21 OKTOBER 2018
ROTTERDAM: PURE RUBENS (Olieverfschetsen van Rubens)
SCHEVENINGEN: ZADKINE AAN ZEE

BOIJMANS VAN BEUNINGEN: PURE RUBENS

De tentoonstelling 'Pure Rubens' toont het grootste overzicht van Rubens' olieverfschetsen dat in de afgelopen 65 jaar is getoond. In de olieverfschetsen is de briljante toets van de meester zelf altijd aanwezig. Museum Boijmans Van Beuningen bezit een zeer belangrijke collectie olieverfschetsen van Rubens. De verzameling is uniek voor Nederland en behoort tot de allerbeste ter wereld. 'Pure Rubens' toont de schilders' ongekende verbeeldingskracht: het vermogen om steeds op andere manieren verhalen te vertellen, waarbij je als bezoeker wordt meegenomen en ondergedompeld. Museum Boijmans Van Beuningen en het Museo Nacional del Prado in Madrid werkten samen om de mooiste werken bijeen te brengen. Ze tonen de hand van de meester in al zijn façetten en verraden zijn temperament: gretig, levendig, barok.

Olieverfschets

Rubens bereidde zijn werken doorgaans voor met een schets van olieverf op paneel. Een verrassende materiaalkeuze, want wie schetst er nu met olieverf? Rubens was daarin niet de eerste, maar wel een cruciaal vernieuwer: niemand paste de olieverfschets op zo’n veelomvattende wijze toe als hij. Dat hij veel belang hechtte aan die schetsen, bleek na zijn overlijden. Honderden olieverfschetsen had hij in zijn atelier bewaard. Ze waren merendeels van hemzelf, maar hij bezat ook enkele schetsen van bewonderde kunstenaars als Titiaan en Tintoretto. Daarmee was hij de eerste die de kunsthistorische waarde onderkende. In later eeuwen nam de belangstelling voor Rubens’ olieverfschetsen, inmiddels geliefd als verzamelobject, alleen maar toe. Onder invloed van stromingen als het impressionisme werd het losse karakter van de schetsen steeds hoger aangeslagen, net als de duidelijk zichtbare toets van de kunstenaar.

Schets of modello

Rubens maakt om verschillende redenen olieverfschetsen op een handzaam formaat. Ze dienen vaak als hulpmiddel voor zijn assistenten, maar in sommige gevallen worden ze ook aan de opdrachtgever getoond. In de 17de eeuw bemoeien opdrachtgevers zich vaak uitdrukkelijk met de uitvoering van het werk dat zij laten maken. Ook een grootmeester als Rubens moet voor aanvang van een opdracht een ‘modello’ kunnen laten zien: een voorbeeld aan de hand waarvan hij het uiteindelijke werk maakt.

Strikte taakverdeling

Voor elk schilderij dat Rubens maakt, maakt hij zelf de eerste schetsen. Deze maakt hij op klein formaat en met losse hand, vaak op een lichtgrijze ondergrond. Met kleine toetsen verf geeft hij in deze schetsen aan met welke kleuren hij wil werken. Hiermee gaan de assistenten dan aan de slag. Zij prepareren het schilderoppervlak, zetten de compositie op en kleuren deze in volgens de aangegeven schets. In het laatste stadium, wanneer de compositie zo goed als compleet is, komt de meester zelf weer aan bod. Hij schildert de laatste details, perfectioneert de stofuitdrukking of accentueert een schaduw. Deze werkwijze verklaart dat in elk van Rubens’ schilderijen de ‘hand’ van de meester zelf herkenbaar is, maar dat hij toch een ongewoon hoge productie heeft. Rubens werkt overigens niet altijd zo. Hij maakt ook grote schilderijen helemaal zelf zonder tussenkomst van een assistent. Daarnaast lijkt het erop dat Rubens soms alles overlaat aan een getalenteerde medewerker, inclusief het maken van de ontwerpschets. Dat gebeurt dan wel geheel in de stijl van de meester.

Uiteraard kan je het hele museum bezoeken.

MUSEUM BEELDEN AAN ZEE SCHEVENINGEN

ZADKINE AAN ZEE

 

 

Wie kent hem niet, die bronzen figuur in Rotterdam met dat gat in zijn lijf? ‘Jan Gat’ wordt hij genoemd, of ook wel ‘Jan met de handjes’. De verwoeste stad, zoals het beeld eigenlijk heet, wordt wereldwijd gezien als een van de meest indrukwekkende monumenten voor slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Het is zelfs zo beroemd dat velen óók – en dat is uitzonderlijk voor een beeld in de openbare ruimte – de naam van de maker kennen: Zadkine. Maar wie was Zadkine? En wat heeft hij nog meer gemaakt? De tentoonstelling ‘Zadkine aan Zee’ geeft een uitgebreid overzicht van het oeuvre van deze Parijse meester van het modernisme, die samen met collega-kunstenaars als Picasso, Brancusi en Lipchitz voorgoed het gezicht van de westerse beeldhouwkunst veranderde. Speciale aandacht is er voor Zadkine’s innige band met Nederland, waar zijn verzamelaars en opdrachtgevers vaak ook zijn vrienden waren.



 

Ossip Zadkine (1888-1967) wordt gerekend tot de belangrijkste beeldhouwers van de twintigste eeuw. Geboren in Vitebsk in Wit-Rusland vestigde hij zich in 1910 in Parijs. Daar leerde hij de moderne kunst kennen, waaraan hij vanaf 1911 zelf een bijdrage ging leveren met primitivistische sculpturen in steen en hout. Onder invloed van het kubisme ontwikkelde hij begin jaren twintig een geheel eigen stijl, die gedurende de jaren dertig steeds dynamischer en barokker werd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef Zadkine in ballingschap in de Verenigde Staten, waar zijn reputatie alleen maar groeide. Zijn expressieve beelden van na 1945 laten de veerkracht zien waarmee hij aan de nieuwe idealen van het Europa van de wederopbouw een unieke en dwingende vorm wist te geven. Zadkine was een zeer originele kunstenaar, met een heldere persoonlijke visie, waarin de onlosmakelijke band tussen mens en natuur centraal staat. Hij vertolkte daarmee de rol van Orpheus, de mythologische dichter die met zijn kunst het kwaad in de wereld op afstand wist te houden. Precies die betekenis kende Zadkine, die twee wereldoorlogen meemaakte, ook aan zijn eigen kunst toe. De tentoonstelling in 'Beelden aan Zee' legt voor het eerst de focus op deze ideologische motivatie van de beeldhouwer. Het vermogen van Zadkine om zichzelf steeds opnieuw uit te vinden, om steeds met nieuwe vormen te reageren op de veranderende wereld om hem heen, kenmerkt hem als een van de grootste kunstenaars van zijn tijd.

Deze tentoonstelling wordt georganiseerd in uitzonderlijke samenwerking met Musée Zadkine de la Ville de Paris, Paris Musées.

PRAKTISCH   

Datum: ZONDAG  21 OKTOBER 2018.

Vertrek: 08h15 hoek Pulhoflaan – Grote Steenweg Berchem (halte tram 7 en 15)

Terug: omstreeks 19h00

Inschrijven: dinsdag 09 oktober 2018 vanaf 08h00. Enkel via de Konsepttelefoon:0473 93 86 71.

Stuur bij voorkeur een sms met je naam en telefoonnummer. Je kan ook een boodschap inspreken met vermelding van je naam en telefoonnummer. Konsept zal je dan zo snel mogelijk contacteren.

Pas nadat Konsept je contacteerde, kan je het verschuldigde bedrag storten op de Konseptrekening IBAN  BE56 3200 6929 8688  -  BIC  BBRUBEBB  en is je inschrijving definitief.

Leden Konsept:  45 €; niet-leden: 55 €  (Leden hebben voorrang)

Graag duidelijk vermelden voor wie je inschrijft