STUDIEREIS ZONDAG 21 OKTOBER 2018
ROTTERDAM: PURE RUBENS (Olieverfschetsen van Rubens)
SCHEVENINGEN: ZADKINE AAN ZEE
Rubens bereidde zijn werken doorgaans voor met een schets van olieverf op paneel. Een verrassende materiaalkeuze, want wie schetst er nu met olieverf? Rubens was daarin niet de eerste, maar wel een cruciaal vernieuwer: niemand paste de olieverfschets op zo’n veelomvattende wijze toe als hij. Dat hij veel belang hechtte aan die schetsen, bleek na zijn overlijden. Honderden olieverfschetsen had hij in zijn atelier bewaard. Ze waren merendeels van hemzelf, maar hij bezat ook enkele schetsen van bewonderde kunstenaars als Titiaan en Tintoretto. Daarmee was hij de eerste die de kunsthistorische waarde onderkende. In later eeuwen nam de belangstelling voor Rubens’ olieverfschetsen, inmiddels geliefd als verzamelobject, alleen maar toe. Onder invloed van stromingen als het impressionisme werd het losse karakter van de schetsen steeds hoger aangeslagen, net als de duidelijk zichtbare toets van de kunstenaar.
Ossip Zadkine (1888-1967) wordt gerekend tot de belangrijkste beeldhouwers van de twintigste eeuw. Geboren in Vitebsk in Wit-Rusland vestigde hij zich in 1910 in Parijs. Daar leerde hij de moderne kunst kennen, waaraan hij vanaf 1911 zelf een bijdrage ging leveren met primitivistische sculpturen in steen en hout. Onder invloed van het kubisme ontwikkelde hij begin jaren twintig een geheel eigen stijl, die gedurende de jaren dertig steeds dynamischer en barokker werd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleef Zadkine in ballingschap in de Verenigde Staten, waar zijn reputatie alleen maar groeide. Zijn expressieve beelden van na 1945 laten de veerkracht zien waarmee hij aan de nieuwe idealen van het Europa van de wederopbouw een unieke en dwingende vorm wist te geven. Zadkine was een zeer originele kunstenaar, met een heldere persoonlijke visie, waarin de onlosmakelijke band tussen mens en natuur centraal staat. Hij vertolkte daarmee de rol van Orpheus, de mythologische dichter die met zijn kunst het kwaad in de wereld op afstand wist te houden. Precies die betekenis kende Zadkine, die twee wereldoorlogen meemaakte, ook aan zijn eigen kunst toe. De tentoonstelling in 'Beelden aan Zee' legt voor het eerst de focus op deze ideologische motivatie van de beeldhouwer. Het vermogen van Zadkine om zichzelf steeds opnieuw uit te vinden, om steeds met nieuwe vormen te reageren op de veranderende wereld om hem heen, kenmerkt hem als een van de grootste kunstenaars van zijn tijd.
Datum: ZONDAG 21 OKTOBER 2018.