maandag 27 september 2021

STUDIEREIS ZONDAG 24 OKTOBER 2021 AMSTERDAM-DEN HAAG

Stedelijk Museum Amsterdam:
 - BRUCE NAUMAN. Overzichtstentoonstelling.
 - KIRCHNER en NOLDE: Expressionisme. Kolonialisme.

Den Haag:
 - Hemels Gewelf, James Turrell (Landart)


Stedelijk Museum Amsterdam:
 - KIRCHNER en NOLDE:  
Expressionisme. Kolonialisme.


Emil Nolde, Jupuallo, 1913-1914, aquarel 
en Oost-Indische inkt op papier
47,4 x 34,9 cm.
(c) Nolde Stiftung

Het werk van Ernst Ludwig Kirchner en Emil Nolde staat bekend om de knallende kleuren en spontane penseelstreken waarmee zij mensen, landschappen en objecten op onconventionele wijze neerzetten. Hoe hangt de uitgesproken beeldtaal van deze twee expressionisten samen met het kolonialisme? In deze grote tentoonstelling staan de verhalen achter de geportretteerden centraal en wordt de relatie tussen Kirchners en Noldes werk en mensen en kunstwerken uit buiten-Europese gebieden in een bredere context geplaatst. Hoe kijken we vandaag de dag naar deze werken?

In het Duitse Keizerrijk (1871-1918) komen Ernst Ludwig Kirchner (1880-1938) en Emil Nolde (1867-1956) op veel plekken mensen en objecten uit andere werelddelen tegen, bijvoorbeeld in de etnografische musea, op koloniale tentoonstellingen en in de entertainmentindustrie, waar veel performers van kleur werken. Nolde reist zelfs af naar een van de gekoloniseerde landen Papoea-Nieuw-Guinea (toen Duits-Nieuw-Guinea). De tentoonstelling bekijkt de werken van beide kunstenaars tegen de achtergrond van de cultuurhistorische context waarin ze zijn ontstaan. Verhalen over toe-eigening van andermans beeldtaal, stereotypering in de kunst, scheve machtsverhoudingen, maar vooral verhalen over de afgebeelde mensen en kunstwerken die zo’n belangrijke rol spelen in het werk van Kirchner en Nolde.



 

  
Ludwig Kirchner,
Zittende vrouw met houten sculptuur,
1912.Foto: Travis Fullerton
(c) Virginia Museum of Fine Arts

 Naast schilderijen, tekeningen en sculpturen van Kirchner en Nolde toont de tentoonstelling foto’s,  affiches, boeken, documentair materiaal uit de periode tussen ca. 1908 en 1918 en vele werken van buiten-Europese kunstenaars. De expressionisten bezaten een grote fascinatie voor de esthetische kwaliteiten van de kunstwerken uit regio’s in Afrika en Oceanië, maar hadden weinig aandacht voor de culturele achtergrond en betekenis van de objecten. Onder andere afkomstig uit de collecties van het Nationaal Museum van Wereldculturen en Wereldmuseum, Ethnologisches Museum in Berlijn en Museum für Völkerkunde Dresden krijgen deze stukken in het Stedelijk een prominente plek. Enkele objecten zijn een figuur met kind uit Congo, een Tatanua masker uit Nieuw-Ierland en een Uli-figuur uit Papoea-Nieuw-Guinea uit Noldes persoonlijke collectie.










Stedelijk Museum Amsterdam:
 - BRUCE NAUMAN. Overzichtstentoonstelling.


Het Stedelijk brengt een groot overzicht van de Amerikaanse kunstenaar Bruce Nauman (1941). Al meer dan vijftig jaar definieert hij de essentie van wat een kunstwerk kan zijn telkens opnieuw. Zijn vrije omgang met verschillende media en zijn ongebreidelde experimenteerdrang hebben hem tot een sleutelfiguur gemaakt van de kunst van vandaag. Voor jongere kunstenaars is Nauman een belangrijke inspiratiebron en een ijkpunt. Naumans interesse in ambiguïteit en verschillende betekenislagen heeft betrekking op de dagelijkse menselijke ervaring, waarbij zekerheid niet altijd vanzelfsprekend is. De tentoonstelling laat zien hoe Nauman zich altijd heeft beziggehouden met thema's als het lichaam, taal, controle en het atelier van de kunstenaar. Naumans werk is ontregelend, indringend, absurdistisch en speels, en naast een mentale ook vaak een fysieke ervaring.

 
Bruce Nauman, 'Seven Figures', 1985
Collectie Stedelijk Museum Amsterdam
GRENZEN VAN DE KUNST OPGEREKT
  
Bruce Nauman heeft sinds de jaren zestig het begrip van wat kunst kan zijn aan alle kanten opgerekt. Voor Nauman begint alles met een idee, en dat idee kan vervolgens op allerlei manieren gestalte krijgen – als een sculptuur, een tekst, geluid, neon of een gefilmde handeling of interactie. Waar neon eind jaren zestig nog uitsluitend wordt gebruikt voor reclame, zet Nauman dit aantrekkelijke en verleidelijke medium in voor kunstwerken. Vaak maakt hij daarbij speels en intelligent gebruik van taal, met woorden die je aan het denken zetten, zoals in Eat/Death (1972).









Den Haag: Hemels Gewelf. James Turrell. (Landart)

In de duinen van Den Haag waar het licht zo tastbaar aanwezig kan zijn, heeft James Turrell een plek gemaakt om naar de lucht te kijken: Hemels Gewelf in Kijkduin. Op de top van een van de puinduinen is een kom aangelegd in de vorm van een ellips, 30 meter breed, 40 meter lang. Een aarden wal van ongeveer 5 meter hoog omsluit de kom.

 
Om in deze kunstmatige krater te komen loop je eerst over houten treden het duin op en vervolgens door een betonnen doorgang van 6 meter lang. De glooiïngen aan de binnenkant van de krater zijn ingezaaid met gras en in het midden staat een monumentale bank van natuursteen waarop twee personen achterover kunnen liggen en kunnen zien hoe de hemel de vorm van een gewelf kan aannemen. Op een hoger gelegen duin staat eenzelfde bank waar zich een panorama ontvouwt over de zee, het strand en het platte land daarachter. In de richting van de horizon wordt het hemels gewelf geleidelijk platter.
Het idee om James Turrell (1943) uit te nodigen kwam op toen Stroom betrokken werd bij de voorbereidingen van het congres van The International Federation of Landscape Architecture met als thema de relatie tussen landschapsarchitectuur en beeldende kunst, dat in 1992 in Den Haag werd gehouden. Turrell kwam met het voorstel voor een kunstmatige krater. Aanvankelijk was het zo'n grootschalig plan dat niemand geloofde dat dat ooit, hoe dan ook, voor elkaar zou komen.

WIJ REIZEN COVID VEILIG.
EEN COVID SAFE ATTEST IS NOODZAKELIJK IN HET STEDELIJK MUSEUM.
INSCHRIJVEN KAN ENKEL PER SMS!

PRAKTISCH             

Datum: ZONDAG  24 oktober 2021.
Vertrek: 07h45 hoek Pulhoflaan – Grote Steenweg Berchem (halte tram 7 en 15)
Terug: omstreeks 19h30

Inschrijven: dinsdag 12 oktober 2021 vanaf 08h00. Enkel met een sms via de Konsepttelefoon: 0473 93 86 71.

Stuur een sms met je naam en telefoonnummer.
Vermeld duidelijk de name
n van iedereen voor wie je inschrijft. Konsept zal je daarna zo snel mogelijk contacteren.
Pas nadat Konsept jou contacteerde, kan je het verschuldigde bedrag storten op de Konseptrekening IBAN  BE56 3200 6929 8688  -  BIC  BBRUBEBB  en is je inschrijving definitief.
Leden Konsept:  50 €.

DEZE REIS IS ENKEL VOOR KONSEPTLEDEN.